Kleurmuis

Oorsprong
Onze gedomesticeerde muis ofwel kleurmuis genaamd is de tamme versie van de alom bekende huismuis. De mens en de huismuis hebben altijd -al dan niet met veel liefde- samen geleefd. Daar waar de mens ging, ging de muis.
De muis leeft van wat de natuur haar te bieden heeft maar natuurlijk ook wat de mens (onbewust) voor haar achterlaat. Oorspronkelijk komt ze uit Europa en centraal Azië maar is dankzij de mens bijna over de hele wereld gekoloniseerd. In Japan werden de eerste onderzoeken gedaan in laboratoria met de witte muis. Het is dan ook daar dat de eerste (kleur)mutaties ontstonden. Van daaruit zijn er muizen naar laboratoria in Groot-Brittanië gegaan. Enkele medewerkers van daar vonden de diertjes zo leuk, dat ze ze mee naar huis genomen hebben en zo ontstonden de eerste tamme kleurmuizen.

Uiterlijk
De muis is zo’n 7 tot 15 cm lang met een staart welke ongeveer dezelfde lengte heeft als het lichaam. Muizen zijn behaard over het lichaam, gaande van wildkleur (goudagouti) tot verschillende kleuren en tekeningen. De staart is onbehaard. Vele mensen lijken net deze staart vies te vinden maar het is net deze staart welke erg belangrijk is. De muizen gebruiken hun staart om hun evenwicht te houden alsook om mee vast te grijpen, een muizenstaart kan zich perfect rond je vinger of een takje wikkelen om zo extra stabiliteit te verkrijgen. Alsook kan je een muis opnemen bij de staartbasis (niet aan het puntje!) hoewel het opscheppen toch geprefereerd wordt. Muizen worden 15 tot 50 gram, naargelang de grootte en worden 1.5 tot 2 jaar oud.

Waarom muisjes?
Heel Veel mensen kunnen niet wennen aan het idee van muizen als huisdier te houden, daarom een extra stukje omtrent waarom muisjes net wel leuke huisdieren zijn.

Voor het gemak, als je het al zo mag noemen. Muizen zijn eerder gemakkelijk en goedkoop in onderhoud (zie meer info verder bij voeding). Je kan zonder al te veel problemen een groepje muisjes houden. Achteraf groepjes uitbreiden is iets moeilijker maar je hoeft er zeker geen expert voor te zijn.
Aangezien ze erg sociaal zijn en nieuwsgierig krijg je ze relatief gemakkelijk handtam. Heb je niet al te veel tijd om actief met je muizen bezig te zijn? Geen probleem, ze zijn ook heel leuk om naar te kijken. De interactie tussen de dieren en ze zien spelen.
Muisjes hebben geen hoge standaarden, geef ze een tak om te klimmen, wat schuilmogelijkheden, een graaf gedeelte. Je kan vanalles gebruiken om je muizen te entertainen in hun hok. Ze zijn overdag ook meerdere keren actief dus er is nooit een saai moment.
Je hebt muisjes ook in verschillende kleuren en tekeningen, soms zijn het echt toverballen. Aangezien muizen vluchtdieren zijn zullen ze bij onverwachte omstandigheden eerder wegvluchten i.p.v. te bijten. Een muis zal pas bijten als ze zich bedreigd voelt en ze voelt dat ze niet weg kan.

Gedrag
Muisjes zijn leuk, maar we kunnen niet rond het feit heen dat ze klein zijn. Maar naast klein zijn ze ook best snel. Dus er is een zekere oefening nodig om hen te hanteren en echt knuffelen is nogal moeilijk. Dus maak voor jezelf ook even uit wat je zelf zoekt in een diertje.
Aangezien muizen vluchtdieren zijn zullen ze bij onverwachte omstandigheden eerder wegvluchten i.p.v. te bijten. Een muis zal pas bijten als ze zich bedreigd voelt en ze voelt dat ze niet weg kan.
Niet onbelangrijk, muizen zijn groepsdieren, dus hou je hen minstens per 2.

Muizen piepen, dat weet iedereen! Maar wat wil het zeggen?
Meestal als een muis piept is ze bang en kan het zijn dat ze ruzie maakt met een andere muis of de rangorde wordt bepaald. Neem piepende muizen dus niet op en als ze piepen bij het opnemen zet je hen best terug want ze zijn dan onzeker en bang. Als het bij het oppakken gebeurd kan het ook zijn dat de muis pijn heeft. Indien de muis plast bij het opnemen zal dit hoogstwaarschijnlijk een stress plasje zijn, weerom zet het dier dan terug in het verblijf.
Snuffelt de muis veel en staat ze recht om rond te kijken en snuffelen, dan is ze nieuwsgierig. Het is op deze moment dat je van hun nieuwsgierigheid gebruik kan maken om hen aan jou te laten wennen, probeer ze een snoepje aan te bieden.
Staat de muis recht en piept ze luid, dan wil dit weer zeggen dat ze bang is en zich zal verdedigen. Laat de muis nu doen want ze zal zich niet zo snel over geven. Meestal gebeurt dit bij soortgenoten om de rangorde te bepalen.
Trilt de muis met de staart, komt vooral voor bij mannen. Dan is ze boos, op dit moment zullen er veel hormonen nl. testosteron door het lichaam stromen. Voedt deze agressie niet want dit is een moment dat ze zou kunnen bijten.
Als een muisje in elkaar duikt of de zich overgeeft aan een ander is dit weer een duidelijk rangorde signaal dat de andere muis de dominantere muis is.
Logischerwijs als de muizen elkaar gaan likken en wassen, is dit een teken van affectie en hebben de muisjes elkaar graag. Soms kan het gebeuren dat een dominante muis de onderdanige muizen dwingt zich te laten wassen om te laten zien dat hij/zij de baas is. Op zich kan dit geen kwaad, maar dit kan wel leiden tot overmatig poetsen en kale plekken.
Muizen kunnen vaak ook achter elkaar lopen om te spelen of soms om te jagen bij het eten, dit is normaal gedrag.

Handtam maken
Muizen zijn relatief gemakkelijk handtam te maken. Net als bij andere (knaag)dieren geldt hierbij dat je best voldoende geduld en liefde hierin moet steken.
De eerste dagen dat de muizen in hun nieuwe gezin wonen is het allemaal nog een beetje wennen. Voor de kinderen of het baasje is het net allemaal heel spannend en het is dan natuurlijk heel moeilijk om geduldig te blijven. Toch toom je je enthousiasme best wat in. Ideaal zou zijn als je je muizen de eerste dagen hun gangetje laat gaan, zodat ze zelf kunnen wennen aan de omgeving. Een nieuw hok, nieuwe geluiden, nieuwe geuren, nieuwe mensen, …. Zelf kan je wel je muizen observeren. Je kan voor hun hokje gaan zitten, er tegen praten, als er eentje afkomt kun je al eens proberen een snoepje aan te bieden door te tralies (indien een traliekooi) maar verder laat je hem of haar gewoon rustig doen.
Na een paar dagen kan je beginnen met de muizen aan jou te laten wennen. Je kan wat snoepjes op je hand leggen, niets groot bijvoorbeeld zonnebloempitjes leg ze zo dicht mogelijk bij de topjes van je vingers en leg dit hand zo in het hok. Nu is het kwestie van geduld hebben, Laat de muizen naar je toekomen, laat hen snuffelen, mogelijks zullen ze eens proeven of je vingers eten zijn, dit doet geen pijn. Heel voorzichtig zullen ze een pootje op jouw hand zetten want jouw hand is echt wel mega groot voor zo’n muis. Als ze al hun moed bij elkaar rapen, zullen ze waarschijnlijk snel een snoepje van je hand halen en het dan ergens in een hoekje gaan opeten. Naargelang het zelfvertrouwen van de muizen zullen ze steeds sneller naar en op je hand komen. Wanneer ze zich goed genoeg voelen om de snoepje op te eten terwijl ze op je hand blijven zitten, kan je je hand eens een beetje optillen, niet veel gewoon een beetje en daarna terug naar de bodem gaan. Zo kunnen de muizen wennen aan het idee van de beweging van je hand. Zo doe je dit elke dag bijvoorbeeld 5 minuutjes en telkens haal je je hand iets hoger en hoger. Sommige muizen zullen jou gaan associëren met snoepjes, ze zullen aan het deurtje van het hok komen bedelen. Dan kan je ook daar snoepjes aangeven of je hand met snoepjes houden en voor je het weet doe je het hokje open en springen de muizen op je hand uit zichzelf. Zelf ben ik van mening dat ik niet verder in het hok ga dan aan het deurtje. Als de muizen geen zin hebben, hoeven ze niet te komen, indien wel weten ze dat ze naar daar moet komen en de rest van het hok is veilig.
Als je toch je muizen moet opnemen en ze komen niet uit zichzelf, kan je de muis best opscheppen langs voor of langs opzij door met je handen naast hem te gaan en als het ware hem als een kommetje op te scheppen. Benader ze niet langs boven want dit vinden ze heel erg eng en gaat het averechtse effect hebben. Eventueel kan de muis ook bij de staartbasis opgenomen worden maar ondersteun deze dan zo snel mogelijk want het is niet zo’n leuke houding voor hen.

Huisvesting
Belangrijk voor een muizenverblijf ongeacht welke soort is dat je deze regelmatig reinigt. Daarmee komen we aan het enige negatieve puntje bij muizen, de geur. Mannetjes hebben een zeer sterke geur, vrouwen daarentegen niet. Als je de vrouwen goed onderhoudt ga je hier geen last van ondervinden.

Ook bij muizen heb je verschillende mogelijkheden voor verblijven, hoewel ook hier geldt, hoe groter hoe beter natuurlijk met een absoluut minimum van 50 x 30 cm voor 2 – 3 muizen.

Je kan gaan voor de standaard traliekooien. Hierbij let je best op dat de tralies niet verder dan 7 mm uit elkaar staan. Muizen zijn echte ontsnappers en wringen zich door de kleinste gaatjes. Het grote voordeel van traliekooien is dat je er lekker veel in kan omhoog hangen voor te klimmen en te spelen. Let wel dat er geen tocht aan de kooi kan want muizen zijn hier gevoelig voor.

Je kan ook gaan voor duna’s. Dit zijn verblijven met een plastic onderbak en een doorschijnende plastic bovenkant. Je kan hier een beetje in ophangen maar geen massa’s en je kan hen meer bodembedekking geven dan in een traliekooi.

Een glazen verblijf is ook een mogelijkheid en verkiest mijn persoonlijke voorkeur. Je kan hier zo duur en zo goedkoop in gaan als je zelf wil. Je kan een op maat gemaakt terrarium laten maken of je kan een oud en vaak gratis aquarium gebruiken dat je nog ergens op zolder hebt staan of op een tweedehandssite vond. Indien een aquarium, moet je nog een gaasdeksel maken voor de bovenkant, let op dat ze er niet door kunnen. In zo’n glazen verblijf kan je veel bodembedekking doen en kunnen ze lekker graven. Je kan er vaak ook grotere wielen of huisjes in kwijt net als takken, kurk tunnels en wilgen bruggen. Een glazen verblijf is makkelijk in onderhoud omdat het van glas is maar dan weer moeilijker omdat het zwaar is en niet gemakkelijk verplaatst. Plaats een glazen verblijf nooit in de zon! De temperatuur in zo’n glazen verblijf stijgt zeer snel waardoor er een serre-effect optreedt. Muizen kunnen hier zeer slecht tegen.

Binnenkort komt er op de website een sectie rond kooi inspiratie en kan je ideetjes gaan opdoen op deze pagina.

We hebben het nu al gehad over de soorten kooien maar natuurlijk moet er ook wat in de verblijven. Te beginnen met de bodembedekking.
Als bodembedekker heb je verschillende mogelijkheden. Je kan vrij veel gebruiken maar zaagsel of houtvezel wordt afgeraden wegens zeer stoffig. Dit is niet aangenaam voor jou als eigenaar maar ook niet voor de muis welke er graag in graaft.
Vlas en hennep zijn hele mooie alternatieven en zeker niet duur. Ben je zelf allergisch aan bodembedekking kan je ook voor een papieren of katoenen bodembedekking gaan zoals tumble fresh, back 2 nature of care fresh. Je kan ook gebruikt maken van kartonnen bodembedekking zoals ecobed, ecobale en bedXcel. Of een combinatie van bovenstaande. Voorzie zoveel mogelijk bodembedekking als je kwijt kan in de kooi, een mooie dikke laag waar ze lekker in kunnen graven is ideaal.

Daarnaast heb je nog nestmateriaal. Ook muizen maken nestjes. Hiervoor kan je gebruiken wc-rolletjes, wc-papier, papieren tissues of stukjes fleece. Gebruik geen hamsterwol! Ze kunnen hier met hun pootjes in verstrikt raken en hun pootjes zo kwijt spelen.

Als inrichting geldt, hoe zotter hoe beter. Muizen klimmen heel erg graag en zijn zeer acrobatisch. Takken, huisjes, plateaus, touwen, ophangbruggen, hangmatjes, … Je kan ook zelf constructies maken met wc-rolletjes en kartonnen dozen. Laat je volledig gaan en zie hoe je muizen zich uitleven.
Let op met loopwielen! Geef ze telkens een voldoende groot loopwiel (minimum 20 cm) en eentje dat gesloten is, dus geen met spijlen want hier kunnen ze met hun staart in verstrikt geraken.

Voeding
Muizen zijn op zich geen moeilijke eters. Een goed knaagdierenvoer bij voorkeur met dierlijke eiwitten is zeker geschikt. Indien geen dierlijke eiwitten in het voer aanwezig kan je dit als extra geven in de vorm van bijvoorbeeld insecten, meelwormen (gedroogd of levend), kattenbrokjes, hondenbrokjes, garnaaltjes, …. Let wel op dat je muis niet te dik wordt, muizen hebben hier een aanleg voor en dit is niet gezond voor het dier in kwestie. Heb je toch muizen die enkel de zoete dingen uit het eten halen, dan kun je overwegen om een selectieve brok te geven. Dit zijn brokken die allemaal hetzelfde zijn en kunnen ze niet meer enkel het lekkerste eruit kiezen. Zo zijn er verschillende merken op de markt zoals bijvoorbeeld Selective Mouse van Supreme petfoods.

Ook verse groenten en fruit kan, maar dit moet je opbouwen zodat je muizen niet aan de diarree gaan. En in beperkte maten. Ook een hardgekookt eitje zal de muizen zeker smaken.

Muizen drinken veel, dus voorzie steeds vers drinkwater. Dit kan in een flesje of een bakje. Indien je een bakje gebruikt, zet dit dan op een verhoogje zodat ze het niet kunnen ingraven en ververs het elke dag want muizen durven er wel al eens iets in achter te laten wat niet de bedoeling is.

Gezondheid
Ook voor muizen geldt, gedragen ze zich anders dan anders of zien ze er niet goed uit dan ga je best lang bij een geschikte dierenarts.
Veel voorkomende kwaaltjes bij muizen zijn:

• verkoudheid en longontsteking
• diarree
• parasieten zoals schurft of bloedmijt
• Colibaccilose (kan veroorzaakt worden door een abrupte overschakeling van voer)
• natstaart
• tumoren
• abcessen
• botbreuken (door het (te laten) vallen)
• vetzucht